Nga hướng Trung bất chấp rủi ro

Phương Tây càng gia tăng sức ép thì Nga càng dứt khoát hướng về mối quan hệ "nồng ấm" hơn với Trung Quốc (TQ), bất chấp những rủi ro tiềm ẩn từ nước láng giềng nhiều bất trắc này.


Phương Tây càng gia tăng sức ép thì Nga càng dứt khoát hướng về mối quan hệ "nồng ấm" hơn với Trung Quốc (TQ), bất chấp những rủi ro tiềm ẩn từ nước láng giềng nhiều bất trắc này.

Đọc E-paper

Nga - Trung đang tiến tới thoả thuận xây dựng tuyến đường sắt cao tốc dài nhất thế giới trị giá tới 230 tỷ USD, nối Bắc Kinh với Moscow thành lập công ty 100 vốn nước ngoài tư vấn đầu tư nước ngoài Tin tức . Chiều dài của tuyến này cũng gấp hơn 3 lần tuyến cao tốc dài nhất thế giới hiện tại từ Bắc Kinh đến Quảng Châu.Hai nước đã ký thỏa thuận ghi nhớ đầu tuần trước, trong chuyến thăm của Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường tới Moscow.

Tuyến đường sắt khổng lồ này như một chỉ dấu của ông Putin đang dứt khoát hướng Đông, đặc biệt từ sau khi Nga bị phương Tây siết chặt vòng vây, do vấn đề Ukraine.Các lệnh trừng phạt Nga của phương Tây càng kéo Nga xích lại gần TQ. Với đồng rúp sụt giá, đầu tư nước ngoài giảm, kinh tế khó khăn... càng làm sâu sắc thêm sự phụ thuộc của Nga vào tài nguyên và làm hỏng những nỗ lực đa dạng hóa nền kinh tế."Bây giờ Putin đã quay lưng lại với phương Tây và hướng về phía Đông, TQ đang thu hút lợi nhuận tối đa từ khó khăn của Nga", Masha Lipman, một nhà phân tích chính trị độc lập ở Moscow, nhận định.Trước cơ hội này, TQ không lãng phí thời gian để lấp đầy khoảng trống của thị trường Nga khi Mỹ và phương Tây đang quay lưng lại với Moscow.

Ngày 13/10, Thủ tướng Lý Khắc Cường đã ký một gói các thỏa thuận tại Moscow. Trong số đó có một thỏa thuận hoán đổi 25 tỷ USD nhân dân tệ cho đồng rúp của Nga trong vòng ba năm; ký điều ước quốc tế để bảo vệ các công ty hoạt động tại Nga và TQ có từ lợi nhuận của họ bị đánh thuế hai lần; và hợp tác trên các hệ thống vệ tinh dẫn đường và đường sắt cao tốc.Để thúc đẩy thương mại, xuất nhập khẩu, Ngân hàng TQ đã đồng ý cung cấp tín dụng cho tập đoàn nhà nước của Nga là VTB Group và Vnesheconombank, cũng như một thỏa thuận tài trợ thương mại với Ngân hàng Nông nghiệp Nga.

Mối quan hệ mới giữa Nga và TQ có thể gây ảnh hưởng khắp khu vực Đông Á khi Putin có thể đáp ứng mong muốn của TQ về các hợp đồng mua bán vũ khí.Theo Vasily Kashin, một chuyên gia về TQ tại Trung tâm Phân tích Chiến lược và Công nghệ, Nga có thể sẽ ký kết hợp đồng cung cấp các hệ thống tên lửa S-400 và máy bay chiến đấu Su-35 cho TQ sớm nhất là vào quý đầu năm tới.Nga cũng có thể cung cấp cho TQ tàu ngầm mới nhất là Amur 1650. Nga đã cung cấp vũ khí cho TQ trong nhiều thập kỷ qua nhưng thường giữ lại các vũ khí tiên tiến nhất bởi lo ngại TQ sẽ làm hàng nhái, cũng như những rủi ro tiềm ẩn từ người láng giềng nhiều mưu mô này.Nhưng trong ván cờ mới, có thể Nga sẽ phá bỏ mọi sự nghi ngại để cung cấp cho TQ những vũ khí hiện đại nhất, một mặt để có tiền, mặt khác để gây sức ép trở lại với các nước phương Tây và Mỹ.

Những hợp đồng vũ khí giữa Nga và TQ có thể gây ra một cuộc chạy đua vũ khí vốn đang rất căng thẳng tại khu vực này với tham vọng thôn tính Biển Đông mà TQ đang công khai thực hiện. Nhật Bản, Đài Loan, Philippines và Việt Nam đang lo lắng về các hoạt động quân sự của TQ, và những mối quan tâm sẽ tăng lên nếu TQ có được những vũ khí hiện đại của Nga.Tên lửa S-400 sẽ mở rộng tầm tấn công của TQ bao gồm tất cả không phận của Đài Loan, trong khi Su-35, thế hệ mới nhất máy bay chiến đấu của Nga, sẽ tạo ra một sức mạnh mới cho không quân TQ.

Hãng đánh giá tín nhiệm Moodys mới đánh tụt một bậc xếp hạng nợ của Nga - chỉ hai bậc trên mức "rác". "Tình hình Ukraine càng kéo dài, các lệnh trừng phạt của phương Tây với Nga càng áp dụng lâu, niềm tin của nhà đầu tư càng giảm sút", Moodys cho biết.TheoCNN, triển vọng của Nga hiện được đánh giá ở mức "tiêu cực". Giá dầu lao dốc gần đây cũng khiến kinh tế Nga lao đao, do ngân sách nước này phụ thuộc phần lớn vào xuất khẩu nhiên liệu.Năm 2012, hơn một nửa ngân sách Nga đến từ dầu khí. Trong khi đó, tháng trước, giá dầu mất tới 12,5%. Theo Ngân hàng Thế giới (WB), Nga năm nay có thể chỉ tăng trưởng 0,5% và năm tới là 0,3%. Thậm chí, theo kịch bản bi quan nhất, nước này sẽ rơi vào suy thoái ngay trong năm nay.

Theo một nghiên cứu của Trung tâm Cải cách châu Âu, năm 1979, khi bắt đầu chương trình cải tổ kinh tế của Đặng Tiểu Bình, sản lượng của TQ bằng 40% của Liên Xô.

Đến năm 2010, sản lượng của TQ là lớn hơn so với Nga bốn lần.

Càng cần tiền mặt, Nga càng mở rộng vòng tay với TQ, cấp cho người láng giềng phương Bắc nhiều khoản đầu tư tiềm năng, đặc biệt là nguyên liệu thô.

Vào tháng 5, TQ đã đạt được một mục tiêu lâu dài sau khi tìm kiếm bằng cách đảm bảo nguồn cung cấp khí đốt của Nga trong 30 năm với giá 400 tỷ USD. TQ đã vượt Đức để trở thành đối tác thương mại lớn nhất của Nga trong năm 2011.Năm ngoái, TQ đã mua 12,5% cổ phần của Công ty Uralkali, nhà sản xuất lớn nhất của kali trên thế giới; China National Petroleum đã đồng ý trả trước cho Rosneft khoảng 70 tỷ USD, một phần trong thỏa thuận trị giá 270 tỷ USD trong 25 năm.Tiếp theo đó là hợp đồng 85 tỷ USD giữa Rosneft và hai tập đoàn TQ là Sinopec cùng Dầu khí Quốc gia TQ, liên quan dự án khí đốt ở Bắc Cực.

Theo dữ liệu củaBloomberg, khi Putin lên nắm quyền vào năm 2000, Nga đã nhập khẩu ít hơn 1 tỷ USD hàng hóa TQ mỗi năm, trong khi xuất khẩu gần 6 tỷ USD.Nhưng đến nay, thặng dư đã bị thâm hụt với hàng nhập khẩu từ TQ đạt mức kỷ lục 53 tỷ USD năm ngoái.

"Ưu tiên hàng đầu là đa dạng hóa thương mại, bởi vì 70% kim ngạch xuất khẩu là nguyên liệu. Chúng tôi muốn cắt phần này, nhưng TQ không quan tâm", Alexei Maslov, người đứng đầu của Trường Nghiên cứu châu Á tại Đại học Kinh tế tại Moscow, nói Thành lập doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài.

>Làm ăn với Nga và Ukraine: Thị trường tiềm năng nhưng nhiều rủi ro>Kinh tế Nga thoát suy thoái>“Nga sẵn sàng bỏ USD trong giao dịch dầu khí với Trung Quốc”>Liên kết thương mại Nga -Trung

LAM HỒNG

Xem Thêm :

• Cách đơn giản để bảo vệ cổ họng